Rezerwy na świadczenia pracownicze – nagrody jubileuszowe

Nagrody jubileuszowe stanowią świadczenie, które jest dowodem wdzięczności oraz uznania dla pracownika za jego sumienną pracę oraz spełniają funkcję lojalnościową. Pracodawca nie jest zobligowany do wypłaty nagrody jubileuszowej – stanowi ona gest jego dobrej woli. Jest on jednak zobowiązany – podobnie jak w przypadku odpraw emerytalnych czy odpraw rentowych – do utworzenia rezerwy aktuarialnej na nagrody jubileuszowe.

Zapisy dotyczące wypłaty i zasad przyznawania nagrody jubileuszowej regulowane są w spółkach w zapisach regulaminu wynagradzania lub zakładowego układu zbiorowego pracy. Ponieważ nie istnieją w ich przypadku regulacje w Kodeksie Pracy, pracodawca może w dowolny sposób regulować wysokość wypłaty. Odmienna sytuacja występuje w przypadku odpraw emerytalnych i rentowych, których minimalną wysokość regulują zapisy Kodeksu Pracy, a pracodawca może jedynie zwiększyć wysokość wypłacanej odprawy.

Wyróżnić można grupy zawodowe, które przede wszystkim uprawnione są do otrzymania nagrody jubileuszowej. Należą do nich górnicy, nauczyciele, pracownicy uczelni publicznych, urzędnicy państwowi, osoby pracujące w placówkach badawczo-rozwojowych i instytucjach kulturalnych (opery, teatry, filharmonie). W przypadku wymieniowych pracowników zasady wypłaty nagród jubileuszowych regulują akty wykonawcze do ustaw lub rozporządzenia.

Pracodawca wypłaca nagrodę jubileuszową z dniem, kiedy pracownik nabędzie do niej prawo. W praktyce wypłata ta powinna nastąpić niezwłocznie po nabyciu do niej prawa, jednak nie później niż w dniu wypłaty najbliższego wynagrodzenia. Wysokość nagrody jubileuszowej ustala się najczęściej na podstawie wynagrodzenia, jakie pracownik otrzymuje w dniu nabycia do niej prawa.
Zgodnie z rozporządzeniem Ministra Pracy i Polityki Socjalnej, jeśli nagroda jubileuszowa wypłacana jest pracownikom nie częściej niż raz na 5 lat, nie jest ona podstawą wymiaru składek na ubezpieczenie emerytalne i rentowe.

Na nagrody jubileuszowe, podobnie jak na odprawy emerytalne i odprawy rentowe, pracodawca ma obowiązek tworzyć rezerwy aktuarialne. Na wysokość rezerwy na nagrody jubileuszowe mają wpływ przede wszystkim poniższe czynniki:
1. wysokość nagród jubileuszowych
2. liczba szacowanych nagród jubileuszowych do końca okresu zatrudnienia pracownika (zwykle przejścia na emeryturę lub rentę)
3. staż pracy, który uprawnia do otrzymania nagrody jubileuszowej
4. stopa dyskonta
5. dyskonto aktuarialne
6. stopa wzrostu wynagrodzeń itp.

Krajowy Standard Rachunkowości nr 6 (KSR 6) oraz Międzynarodowe Standardy Rachunkowości nr 19 (MSR 19) rekomendują, aby wycena rezerw na nagrody jubileuszowe – podobnie jak na rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne oraz pozostałe świadczenia pracownicze - przeprowadzona została przez licencjonowanego aktuariusza (biuro aktuarialne), który dzięki posiadanej wiedzy i doświadczeniu, oszacuje je w sposób rzetelny i wiarygodny. Metodą wyceny rezerw pracowniczych zalecaną przez powyższe standardy jest metoda prognozowanych świadczeń jednostkowych ( tzw. Projected Unit Metod).

Czytaj także:

Wycena aktuarialna rezerw na świadczenia pracownicze – rezerwy na odprawy rentowe

Wycena aktuarialna rezerw na świadczenia pracownicze – rezerwy na odprawy emerytalne

Rezerwy na świadczenia pracownicze – 5 najważniejszych zagadnień z wyceny rezerw pracowniczych

PPK - co oznacza dla pracodawcy?

Podejścia i metody w wycenie przedsiębiorstwa