Kto powinien dokonać wyceny rezerw na świadczenia pracownicze?

Wśród najczęściej wyznaczanych przez spółki rezerw pracowniczych znajdują się:
- rezerwy na odprawy emerytalne
- rezerwy na odprawy rentowe
- rezerwy na nagrody jubileuszowe
- rezerwy na odprawy pośmiertne
- rezerwy na Zakładowy Fundusz Świadczeń Socjalnych

Krajowy Standard Rachunkowości nr 6, Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 oraz Międzynarodowy Standard Rachunkowości nr 19 zalecają, aby wyceny rezerw na świadczenia pracownicze dokonał aktuariusz.

Rekomendacja ta wynika m.in. z faktu, iż licencjonowany aktuariusz posiada niezbędne wykształcenie i doświadczenie w zakresie szacowania ryzyka. Specjalizuje się ponadto w statystyce, rachunku prawdopodobieństwa oraz matematyce ubezpieczeniowej i finansowej, a wiedza ta jest niezbędna do odpowiedniej wyceny rezerw pracowniczych, a także innych wycen finansowych dokonywanych przez biura aktuarialne.

Wymienione standardy zalecają korzystanie z usług aktuariusza podczas wyceny rezerw pracowniczych także ze względu na stopień skomplikowania procesu wyceny. Dokonując kalkulacji, aktuariusz musi uwzględnić szereg założeń finansowych i demograficznych, wśród których wymienić można stopę wzrostu wynagrodzeń pracowników, rotację w zespole oraz stopę dyskontową. Wyznaczenie rezerw z pominięciem tych założeń lub z nieodpowiednim ich użyciem może skutkować niewłaściwym wyznaczeniem rezerw pracowniczych.

Doświadczenie i wiedza aktuariusza są kluczowe w procesie wyceny rezerw pracowniczych także z powodu konieczności interpretacji wewnętrznych uregulowań spółek. Oprócz regulacji zawartych w Kodeksie pracy dotyczących świadczeń pracowniczych, firmy mają możliwość zawarcia dodatkowych, rozszerzających zapisów w regulaminie pracy lub zakładowym układzie zbiorowym pracy. Różnorodność zapisów wymaga zatem odpowiedniej interpretacji i sprawdzenia spójności danych, a doświadczenie aktuariusza jest w tym zakresie niezbędne - pozwoli uniknąć błędów w wycenie rezerw pracowniczych w postaci przeszacowania lub niedoszacowania wysokości rezerw. Aktuariusz jest również doradcą w zakresie przygotowania danych spółki do wyceny.

Zgodnie z KSA nr 1 raport aktuarialny z wyceny rezerw na świadczenia pracownicze powinien zostać podpisany przez licencjonowanego aktuariusza. Oprócz jego imienia i nazwiska, powinien się tam znaleźć numer wpisu do rejestru aktuariuszy. Dokument, który nie posiada takiego podpisu nie powinien być użyty w celach sprawozdawczych, zarządczych oraz księgowych. Dodatkowo, jeżeli wycena rezerw pracowniczych nie jest przygotowana przez licencjonowanego aktuariusza, może zostać podważona podczas badania sprawozdania finansowego, a to z kolei może skutkować koniecznością ponownego przeliczenia rezerw oraz zmianą wyniku finansowego.

Doświadczenie, wiedza i odpowiednie wykształcenie aktuariusza sprawiają zatem, że jego udział w procesie wyceny rezerw na świadczenia pracownicze jest niezbędny.

Czytaj także:

Wpływ spadku stopy dyskonta na wysokość rezerw pracowniczych

Ranking emerytur

Niewykorzystany urlop wypoczynkowy – w jaki sposób wyliczyć ekwiwalent urlopowy?

Wycena rezerw pracowniczych w ujęciu Krajowego Standardu Aktuarialnego nr 1

Aktuarialne rezerwy na świadczenia emerytalne