2017-06-12
Rezerwy na świadczenia pracownicze
Tworzenie rezerw na świadczenia pracownicze ma charakter obligatoryjny. Obowiązek tworzenia rezerw na świadczenia pracownicze wynika bezpośrednio z ustawy o rachunkowości (art. 39 ust. 2 pkt 2), która stanowi o obowiązku dokonywania biernych rozliczeń międzyokresowych kosztów na rzecz pracownika wynikających w szczególności z obowiązku wykonania, związanych z bieżącą działalnością, przyszłych świadczeń na rzecz pracowników. Zgodnie z art. 28 ust. 1 pkt 9 ustawy o rachunkowości, jednostka dokonuje wyceny rezerw nie rzadziej niż na dzień bilansowy w uzasadnionej, wiarygodnie oszacowanej wielkości. Sprawozdanie finansowe niespełniające tego warunku można uznać za nierzetelne i niespełniające wymogów zasad rachunkowości. Wyjątkiem kiedy Spółka nie jest zobowiązana do tworzenia rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych jest sytuacja kiedy wartość rezerwy jest nieistotna, jednakże aby to stwierdzić należy pierw tą rezerwę oszacować.
Zgodnie z pkt 4.7 Krajowych Standarów Rachunkowości nr 6, przy wycenie rezerw na świadczenia pracownicze można kierować się postanowieniami Międzynarodowych Standarów Rachunkowości nr 19 ( MSR 19 „Świadczenia pracownicze”). Zalecaną metodą szacowania rezerw jest metoda aktuarialna. Rekomenduje się - nie wprowadzając takiego wymogu - korzystanie z usług wykwalifikowanego aktuariusza albowiem ustalenie wysokości zobowiązania oparte jest na szeregu założeń zarówno co do warunków makroekonomicznych jak i założeń dotyczących rotacji pracowników, ryzyka śmierci itp.
Zgodnie z MSR 19 „Świadczenia pracownicze” należy stosować tzw. metodę prognozowanych uprawnień jednostkowych (ang. Projected Unit Method), zwaną także metodą świadczeń narosłych w stosunku do stażu pracy. Istota tej metody polega na postrzeganiu każdego okresu zatrudnienia jako powodującego powstanie dodatkowej jednostki uprawnienia do świadczenia pozapłacowego. W świetle powyższej definicji wartość przyszłych zobowiązań obliczana jest jako nagromadzona część przyszłych świadczeń z uwzględnieniem prognozowanego wzrostu wynagrodzenia stanowiącego podstawę wymiaru przyszłych świadczeń.
Do świadczeń pracowniczych, na które jednostka zobligowana jest tworzyć rezerwę zaliczyć można między innymi:
- nagrody jubileuszowe,
- odprawy emerytalne,
- odprawy rentowe,
- odprawy pośmiertne.