Raport aktuarialny jest dokumentem stanowiącym finalny efekt wyceny rezerw na świadczenia pracownicze – do najczęściej wycenianych przez spółki należą rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe, pośmiertne oraz nagrody jubileuszowe. Podstawowe informacje odnośnie zasad oraz danych przedstawianych w raporcie zawiera Krajowy Standard Aktuarialny nr 1 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” (KSA 1).
Celem KSA 1 jest określenie zasad postępowania, które powinny być przestrzegane podczas wyceny rezerw na świadczenia pracownicze dokonywanej przez licencjonowanego aktuariusza na potrzeby sprawozdawczości finansowej. Wycena ta powinna zostać przeprowadzona zgodnie z ustawą o rachunkowości oraz Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej (MSSF). Poza obowiązkowymi i opcjonalnymi elementami raportu aktuarialnego, KSA 1 zawiera także informacje o zasadach komunikacji z podmiotem, którego zobowiązania są wyceniane oraz o regułach metodycznych.
Wśród najważniejszych elementów raportu aktuarialnego z wyceny rezerw pracowniczych wymienianych przez Krajowy Standard Aktuarialny (KSA 1) znajdują się:
1. określenie standardu, z którym zgodna jest przywołana wycena – aktuariusz zobowiązany jest do wyraźnego zaznaczenia w raporcie, że nie zawiera on wszystkich elementów wymaganych przez MSR 19 lub KSR 6
2. jednoznaczne określenie, czy raport ten jest zgodny z zapisami KSA 1 – aktuariusz ma możliwość, aby nie zastosować podczas wyceny rezerw wszystkich wytycznych KSA 1 – o tym fakcie powinien jednak poinformować w treści raportu
3. opis świadczeń pracowniczych, dla których dokonana została aktuarialna wycena rezerw – wśród najczęściej wycenianych rezerw znajdują się rezerwy na odprawy emerytalne, rentowe oraz nagrody jubileuszowe; raport powinien wskazywać także, które grupy pracowników są objęte określonym rodzajem regulacji
4. opis danych o pracownikach, na podstawie których dokonana jest wycena aktuarialna – co najmniej powinny być to informacje o dacie, na którą przedstawione dane są aktualne, statystyki opisowe (liczba kobiet i mężczyzn, ich wiek, staż pracy itp.) oraz opis danych o odejściach pracowników z firmy
5. założenia aktuarialne użyte do wyceny oraz ich uzasadnienie – są to przede wszystkim stopa dyskonta, stopa wzrostu wynagrodzeń oraz rotacja pracowników w firmie
6. opis modelu prawdopodobieństwa wykorzystanego do wyceny
7. odejścia pracowników w wyniku zaplanowanej restrukturyzacji
8. śmiertelność pracowników
9. przejścia pracowników na rentę lub emeryturę
10. imię i nazwisko oraz podpis aktuariusza, który dokonał wyceny aktuarialnej wraz z numerem wpisu do rejestru aktuariuszy
11. data dokonania wyceny aktuarialnej
Raport z wyceny aktuarialnej rezerw pracowniczych powinien także określać zasady korzystania z niego i udostępniania go osobom trzecim oraz wskazywać datę, kiedy powinna zostać wykonana kolejna wycena aktuarialna. Ponieważ raport aktuarialny służy do celów księgowych i zarządczych, wycena rezerw na odprawy emerytalne, rentowe, nagrody jubileuszowe itp. powinna zostać wykonana przez licencjonowanego aktuariusza zatrudnianego przez biuro aktuarialne.
Czytaj także:
Wycena aktuarialna rezerw na świadczenia pracownicze – rezerwy na odprawy emerytalne
Wycena aktuarialna rezerw na świadczenia pracownicze – rezerwy na odprawy rentowe
Kto powinien dokonać wyceny rezerw na świadczenia pracownicze?
Czy na Pracownicze Plany Kapitałowe (PPK) należy tworzyć aktuarialne rezerwy pracownicze?
PPK - co oznacza dla pracodawcy?