Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego (IKZE) stanowi dobrowolną formę ubezpieczenia społecznego w Polsce w ramach tzw. III filaru emerytalnego. Rozwiązania zastosowane w IKZE w dużej mierze opierają się o rozwiązania obowiązujące również w Indywidualnych Kontach Emerytalnych (IKE). Programy te funkcjonują w oparciu o ustawę z 20 kwietnia 2004 r. o indywidualnych kontach emerytalnych oraz indywidualnych kontach zabezpieczenia emerytalnego.
Rachunek IKZE posiadać może każda osoba, która ukończyła 16 lat. Niemożliwe jest jednak gromadzenie środków na rachunku IKZE przez więcej niż jedną osobę, co wyklucza wspólne oszczędzanie na przyszłą emeryturę przez współmałżonków. Osoba małoletnia ma możliwość wpłat środków na IKE tylko w roku kalendarzowym, w jakim uzyskała dochody z pracy wykonywanej na podstawie umowy o pracę. Wysokość tej wpłaty nie może jednak przekraczać kwoty dochodów. Konto IKZE można założyć również w przypadku uczestnictwa oszczędzającego w Pracowniczym Programie Emerytalnym lub posiadania Indywidualnego Konta Emerytalnego.
Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego mogą oferować m.in. domy maklerskie, fundusze inwestycyjne, zakłady ubezpieczeń na życie i dobrowolne fundusze emerytalne.
Posiadanie rachunku IKZE wiąże się z następującymi rodzajami opłat:
- opłata wstępna, czyli procent od pierwszej wpłaty
- opłata za zarządzenie bądź koszty manipulacyjne
- koszty ewentualnego rozwiązania umowy przez oszczędzającego w pierwszym roku prowadzenia konta.
Wysokość i częstotliwość wpłat na Indywidualne Konto Zabezpieczenia Emerytalnego określone jest w umowie podpisanej przez oszczędzającego z instytucją prowadzącą konto. Wpłat można zatem dokonywać:
- jednorazowo, wpłacając całą ustaloną kwotę
- w regularnych comiesięcznych ratach
- w nieregularnych ratach.
Zgodnie z przywołaną powyżej ustawą o IKE i IKZE, limit wpłat dokonanych na IKZE w danym roku kalendarzowym nie może przekroczyć kwoty odpowiadającej 1,2-krotności przeciętnego prognozowanego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany rok określonego w ustawie budżetowej. W 2019 roku przeciętne prognozowane wynagrodzenie brutto w Polsce wyniosło 4 765 zł,
zatem limit wpłat na IKZE w 2019 r wynosi 5 718 zł.
Wyjątek od tej zasady wprowadza ustawa o Pracowniczych Planach Kapitałowych - art. 124 pkt 4 b) – która umożliwia osobom prowadzącym pozarolniczą działalność gospodarczą zwiększenie limitu wpłat na IKZE do 1,8-krotności przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia.
Wypłaty środków z konta IKZE przy jednoczesnym zachowaniu ulg podatkowych można dokonać po ukończeniu 65. roku życia, a także dokonywaniu wpłat na konto w co najmniej 5 dowolnych latach kalendarzowych. Środki te mogą być wypłacone jednorazowo lub w ratach. Wypłata w ratach następuje przez min. 10 lat, chyba że okres oszczędzania w IKZE był krótszy. W takiej sytuacji wypłata środków będzie mogła być pobierana przez taki sam okres, przez jaki dokonywane były wpłaty (min. 5 lat). Wypłacane środki są opodatkowane podatkiem zryczałtowanym w wysokości 10%.
Oszczędzanie w ramach IKZE związane jest z ulgami podatkowymi. Środki wpłacone na IKZE mogą bowiem pomniejszyć dochód z pracy w rozliczeniu rocznym PIT. Podatek osobisty jest pomniejszany w zależności od stawki podatku, jaka jest płacona w danym roku. Uwzględniając stawkę płaconego podatku, oszczędzający może otrzymać następujące ulgi:
- 18% dochodu – ulga 1029 zł,
- 19% dochodu – ulga 1086 zł ,
- częściowo 32% dochodu - ulga do 1830 zł.
Czytaj także:
Limit składek na Indywidualne Konto Emerytalne (IKE) w 2019 roku
Limit wpłat składek dodatkowych na Pracownicze Programy Emerytalne w 2019 r.
Pracownicze Plany Kapitałowe - rola niezależnego doradcy w wyborze podmiotu zarządzającego
Pracownicze Plany Kapitałowe na rynku zabezpieczenia emerytalnego
Pracownicze Plany Kapitałowe – wcześniejsza wypłata środków na mieszkanie