Pracownicze Plany Kapitałowe

W dn. 19 listopada 2018 roku Prezydent podpisał ustawę o Pracowniczych Planach Kapitałowych. W połowie 2019 roku ustawa o PPK zacznie obowiązywać największych pracodawców (zatrudniających powyżej 250 osób), natomiast pozostali pracowdawcy będą zobligowania do utworzenia PPK zgodnie z harmonogramem:
- pracodawcy od 50 - 249 osób – od 01.01.2020 r.
- pracodawcy od 20 - 49 osób – od 01.07.2020 r.
- pozostali pracodawcy oraz jednostki sektora finansów publicznych – od 01.01.2021 r.

Pracownicze Plany Kapitałowe to powszechny, prywatny i współfinansowany przez państwo system oszczędzania. Docelowo program ma objąć 11 milionów zatrudnionych Polaków, w tym ok. 9 milionów osób zatrudnionych w sektorze przedsiębiorstw oraz ponad 2 milionów osób pracujących w jednostkach sektora finansów publicznych (czyli tzw. „budżetówce").

PPK są elementem Programu Budowy Kapitału, zapowiedzianego w Strategii na Rzecz Odpowiedzialnego Rozwoju. 
 

- jest to system powszechny – przeznaczony dla ponad 11 milionów pracujących Polaków,
- jest współfinansowany przez Państwo - 250 zł opłaty powitalnej oraz 240 zł co roku dopłaty Państwa,
- jest atrakcyjny finansowo - przy wpłacie 2 proc. wynagrodzenia kolejne 1,5 proc. dopłaca pracodawca z możliwością zwiększenia wpłat do 4 proc. od pracownika i pracodawcy
- jest nowatorski - pierwszy w Polsce system powszechnego, regularnego oszczędzania, budujący w pełni prywatny i dziedziczony kapitał na przyszłość, tani – maks. 0,6% limitu kosztów całkowitych dla instytucji finansowych prowadzących PPK
- jest bezpieczny – biorą w nim udział Pracodawcy i Polskiego Funduszu Rozwoju oraz kontrola Komisji Nadzoru Finansowego
- jest korzystny dla gospodarki – ma na celu wzmocnienie bazy finansowania polskich przedsiębiorstw oraz wzrost perspektyw długoterminowego wzrostu gospodarczego.

 

Projekt ustawy zakłada, że wprowadzanie PPK, ze względu na jego ogromną skalę, odbywać się będzie etapami. Oznacza to, że pierwsi do Programu przystąpią najwięksi pracodawcy, zatrudniający ponad 250 osób, a ostatni pracownicy sektora finansów publicznych.

Pracownicze Plany Kapitałowe będą dostępne dla wszystkich pracowników, za których odprowadzane są składki na ubezpieczenie emerytalne do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych. Docelowo udział w PPK wezmą przedsiębiorstwa zatrudniające co najmniej jedną osobę, za którą odprowadzana jest składka na ZUS (chyba, że pracodawca posiada już utworzone PPE w ramach swojej firmy, opłacając składkę na rzecz pracownika w wysokości min. 3,5%).
 

Ustawa o PPK wskazuje trzech interesariuszy: pracodawcę, pracownika, państwo. Pracodawca ponosi koszt, może jednak zróżnicować wysokość swojej części składki. Pracownik ponosi koszt swojej składki, ale otrzymuje również dodatek ze strony pracodawcy i państwa. Państwo ponosi koszt dopłat i ulg - zyskuje na wzrastającym poziomie oszczędności i wzroście bazy finansowania polskich przedsiębiorstw.

Projekt ustawy przewiduje, iż minimalna składka (pracodawcy i pracownika) wynosić będzie 3,50%, a maksymalna 8,00%. Zakładana wysokość i strukturę składek przedstawia się następująco:
 

· składka podstawowa pracodawcy                                      – 1,5% podstawy składek ZUS,
· składka podstawowa pracownika                                       – 2,0% podstawy składek ZUS,

· składka dodatkowa pracodawcy                                         – do 2,5% podstawy składek ZUS,
· składka dodatkowa pracownika                                          – do 2,0% podstawy składek ZUS,
· składka powitalna, jednorazowa ze strony państwa       – 250 zł,
· dopłata roczna ze strony państwa                                       – 240 zł.
 

Składka pracodawcy zwolniona jest ze składek na ubezpieczenia społeczne.

Od dnia wpłaty pierwszej składki oszczędności pracownika uczestniczącego w PPK są prywatne, przypisane do konkretnej osoby z imienia i nazwiska. Są również dziedziczone przez osobę wskazaną przez uczestnika Programu w dokumencie rejestrowym lub według zasad prawa spadkowego. Zgromadzone w ramach PPK środki mogą być wykorzystane na wpłatę udziału własnego przy zakupie pierwszego mieszkania (po 5 latach karencji, rozpoczyna się okres 10 lat nieoprocentowanej spłaty wykorzystanych środków z rachunku PPK). Do 25 proc. zgromadzonych oszczędności można będzie wypłacić w przypadku ciężkiej, przewlekłej choroby samego pracownika, współmałżonka bądź dziecka (w tej sytuacji, wypłaconych środków nie trzeba będzie zwracać). 

Instytucjami zarządzającymi Pracowniczymi Planami Kapitałowymi będą zarejestrowane w Polsce Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI), które posiadają zgody i zezwolenia na swoją działalność wydane przez Komisję Nadzoru Finansowego. Jednym z dodatkowych wymogów dla TFI chcących wziąć udział w PPK będzie minimum trzyletni okres prowadzenia działalności w Polsce. Polski Fundusz Rozwoju utworzy portal, na którym zapewniony zostanie łatwy dostęp do informacji o produktach, standardach umów, a także osiąganych stopach zwrotu przez poszczególne TFI. Uregulowane będą również zasady akwizycji i reklamy w celu uniknięcia nieetycznych zachowań.

Firma, która zatrudnia co najmniej jedną osobę, za którą odprowadza składkę emerytalną do ZUS, samodzielnie dokona wyboru Towarzystwa Funduszu Inwestycyjnego, w którym pomnażane będą oszczędności pracownika i który otworzy w Funduszu rachunek dla niego. Obowiązywać będzie tzw. „automatyczny zapis" do PPK dla osób w wieku od 19 do 55 lat (powyżej 55 roku życia udział pracownika w programie będzie dobrowolny). Pracownik będzie miał możliwość odstąpienia od udziału w programie składając odpowiednie oświadczenie. Będzie istniała także możliwość czasowego zawieszenia oszczędzania w PPK.