Każda jednostka zobowiązana jest do wykazania zarówno bieżących kosztów wynagrodzeń, jak też zobowiązań wynikających z konieczności wykonania przyszłych świadczeń na rzecz pracowników, związanych z bieżącą działalnością spółki. Dlatego też wyznaczenie rezerw na świadczenia pracownicze jest obligatoryjne.
Nawet w przypadku, gdy w jednostce nie obowiązują wewnętrzne uregulowania dotyczące wypłaty świadczeń pracowniczych, zobowiązana jest ona do wypłaty świadczeń określonych zapisami Kodeksu Pracy. Zgodnie z nimi pracownikom przysługują:
- odprawa emerytalna - art. 911 (w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia)
- odprawa rentowa - art. 911 (w wysokości jednomiesięcznego wynagrodzenia)
- odprawa pośmiertna - art. 93 (maksymalnie w wysokości sześciomiesięcznego wynagrodzenia)
Ponadto jednostki mogą wypłacać świadczenia pracownicze nieprzewidziane zapisami Kodeksu Pracy, np. nagrody jubileuszowe określone w regulaminach wynagradzania lub zakładowych układach zbiorowych.
Panuje błędne przekonanie, że wysokość rezerw na świadczenia pracownicze określone w Kodeksie Pracy jest nieistotna bilansowo i związku z tym nie ma konieczności ich tworzenia. Aby się jednak o tym przekonać, należy dokonać ich wyceny. Przykład stanowią rezerwy na odprawy pośmiertne - dla przedziału wiekowego 18 - 67 lat prawdopodobieństwo zgonu jest średnio ośmiokrotnie wyższe niż przejścia na rentę inwalidzką - dlatego też, gdy spółka wyznacza rezerwy na odprawy rentowe to tym bardziej powinna tworzyć rezerwy na odprawy pośmiertne.
Na podstawie naszej wieloletniej współpracy z ponad 1 200 firmami wynika, że wysokość rezerw na odprawy pośmiertne (wyliczonych zgodnie z Kodeksem pracy):
- jest średnio 15-krotnie wyższa niż rezerwa z tytułu odpraw rentowych
- jest średnio 2-krotnie wyższa niż rezerwa z tytułu odpraw emerytalnych
- stanowi średnio 30% łącznej sumy wynagrodzeń miesięcznych w spółce