Krajowy Standard Aktuarialny 1/2015 (kliknij)
Prace nad wdrożeniem Krajowego Standardu Aktuarialnego nr 1 (KSA 1) „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” zakończyły się we wrześniu 2014 roku przekazaniem przez roboczą grupę Polskiego Stowarzyszenia Aktuariuszy wypracowanego Standardu do Zarządu PSA. Uchwała o wprowadzeniu KSA nr 1/2015 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” została podjęta 25 marca 2015 roku przez Walne Zebranie Polskiego Stowarzyszenia Aktuariuszy.
Celem Krajowego Standardu Aktuarialnego jest:
• określenie reguł postępowania, jakie powinny być stosowane przy wycenie zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych dokonywanej przez aktuariusza na potrzeby sprawozdawczości finansowej zgodnie z Ustawą o rachunkowości i/lub Międzynarodowymi Standardami Sprawozdawczości Finansowej,
• określenie zasad komunikacji z podmiotem, którego zobowiązania są wyceniane („Jednostką”), reguł metodycznych, obowiązkowych i opcjonalnych elementów raportu z wyceny oraz wytycznych do tych elementów,
• ustanowienie reguł pracy aktuariusza przy wycenie zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych w Polsce.
Świadczenia pracownicze, do których ma zastosowanie standard, obejmują świadczenia wynikające z:
• zapisów Kodeksu Pracy w zakresie odpraw płaconych przez pracodawcę na rzecz jego
pracowników lub członków ich rodzin (odprawy emerytalne, rentowe i pośmiertne),
• zapisów innych ustaw i przepisów branżowych w zakresie świadczeń pracowniczych
płaconych przez pracodawcę na rzecz pracowników, byłych pracowników będących
emerytami/rencistami lub członków ich rodzin (np. nagrody jubileuszowe, ZFŚS, deputaty węglowe, ekwiwalent energetyczny itp.),
• sformalizowanych programów lub innych sformalizowanych ustaleń między jednostką a jej poszczególnymi pracownikami, grupami pracowników i ich przedstawicielami,
• wymogów prawnych lub ustaleń branżowych, na podstawie których jednostki są zobowiązane do wpłacenia składek na rzecz krajowych, państwowych, branżowych i innych wielozakładowych programów lub
• niesformalizowanych praktyk, które powodują powstanie zwyczajowo oczekiwanego
zobowiązania (niesformalizowane praktyki powodują powstanie zwyczajowo oczekiwanego zobowiązania w razie, gdy jednostka nie ma realnej możliwości niezapłacenia świadczeń pracowniczych; przykładem zwyczajowo oczekiwanego zobowiązania jest sytuacja, gdy zmiana niesformalizowanych praktyk jednostki powoduje niemożliwe do zaakceptowania pogorszenie stosunków z pracownikami).
Minimalne wymagania odnośnie raportu z wyceny aktuarialnej zobowiązań na świadczenia pracownicze
Raport aktuarialny powinien zawierać następujące elementy:
• stwierdzenie, z jakim standardem rachunkowości (KSR 6 lub MSR 19) jest zgodna prezentacja wyników,
• wyraźne stwierdzenie, czy raport jest zgodny z Krajowym Standardem Aktuarialnym nr 1 (KSA 1),
• opis świadczeń pracowniczych, dla których wyliczana jest rezerwa aktuarialna na przyszłe zobowiązania,
• opis danych o zatrudnionych pracownikach używanych do obliczeń,
• założenia użyte do wyliczeń rezerw pracowniczych wraz z uzasadnieniami,
• datę sporządzenia wyceny,
• imię, nazwisko, dane kontaktowe i podpis osoby dokonującej wyceny, a w przypadku
osoby będącej aktuariuszem także numer wpisu do rejestru aktuariuszy,
• stwierdzenie, że wyliczenie wartości zobowiązań zostało przeprowadzone metodą Prognozowanych Uprawnień Jednostkowych (ang. Projected Unit Credit),
• określenie zasad korzystania z niego oraz prawa do udostępniania go osobom trzecim,
• informację o tym, kiedy powinna być wykonana kolejna wycena aktuarialna rezerw zgodnie z danym standardem rachunkowości.
Krajowy Standard Aktuarialny 1/2015 „Wycena zobowiązań z tytułu świadczeń pracowniczych” określa i ujednolica zasady postępowania, jakie powinny być stosowane przez aktuariuszy, którzy są członkami Polskiego Stowarzyszenia Aktuariuszy podczas wykonywania usługi aktuarialnej polegającej na wycenie aktuarialnej rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych. Jego celem jest ujednolicenie raportów aktuarialnych oraz zwiększenie ich czytelności zarówno dla klienta, biegłego rewidenta, jak i przyszłego aktuariusza oraz ułatwienie korzystania z nich dla spółek i audytorów. Krajowy Standard Aktuarialny – zbierając w jednym dokumencie przepisy z kilku aktów prawnych oraz ogólne zalecenia z zakresu nauk aktuarialnych – ma również za zadanie pomóc przyszłym aktuariuszom w przygotowaniu raportu zgodnego z oczekiwaniami klienta.
Celem omawianego Standardu jest również zapewnienie odpowiedniej jakości usług aktuarialnych w obszarze wyceny aktuarialnej rezerw z tytułu świadczeń pracowniczych dla celów sprawozdawczości finansowej na potrzeby Ustawy o rachunkowości i Międzynarodowych Standardów Sprawozdawczości Finansowej oraz lepsze zrozumienie zmian rezerw na świadczenia pracownicze wynikających ze zmiany założeń, demografii itp.